Hoe spannend is laten ontstaan? / 06-03-2015

lijk ik een visie te hebben op organiseren, in ieder geval op het spanningsveld tussen organiseren en laten ontstaan. Ik schrik er een beetje van en tegelijkertijd is het intens vertrouwd omdat het een condensatie is van jaren ervaring. Jaren geleden wilde ik promoveren en heb dat plan laten varen. En ineens ligt daar mijn levenswerk. En het meest fascinerende is dat ik helemaal niet uit was op dit resultaat. Want ik was op weg gegaan om een naschrift te schrijven op het promotieonderzoek van mijn overleden vriendin en collega Marianne en heb me onderweg laten verrassen. Het boek zelf bleek een demonstratie van de spanning tussen organiseren en laten ontstaan….

Een boek schrijven is dus al prachtig vanwege die condensatie van ervaring – reflectie – gedachteontwikkeling. Maar als het er eenmaal is, dan werkt het door. Dat hoopte ik natuurlijk. Ik heb er alles ingestopt wat ik in huis had en nu is het boek op eigen benen de wereld in gestapt. Af en toe krijg ik een ansichtkaartje van mensen die het boek tegenkomen en het in hun huis opgenomen hebben. Mensen voelen zich geïnspireerd door het boek, het zet hen aan tot anders denken en kijken, ze gaan experimenteren, ze voelen zich gerustgesteld omdat mislukkingen, botsingen en plekken der moeite er gewoon bij horen en onvermijdelijk zijn. Ze doen ontboezemingen dat zij het af en toe ook helemaal niet weten of zijn verbijsterd dat anderen dankbaar zijn en zich gesteund voelen terwijl zij zelf het gevoel hadden dat ze ‘niets’ deden.

Maar behalve dat het boek werking heeft in de buitenwereld, doet het dat ook in mijn binnenwereld. Als je zo scherp mogelijk hebt geformuleerd waar de spanning tussen organiseren en laten ontstaan over gaat, dan gaat je eigen inzicht aan je trekken, die wil nog meer gestalte krijgen in je leven. En dat is een gemengd genoegen kan ik je wel vertellen. Het begon al bij de boekvoorstelling. Ik had mijn eigen inleiding keurig voorbereid – uitgeschreven en getimed – zoals ik dat altijd gedaan had. Maar het bleef maar zeuren in mij, iedere keer prutste ik er een beetje aan, maar het gevoel van ongemak verdween daarmee niet.
Mijn man riep nog: hak een knoop door! Maar dat ging nog niet omdat er iets aan het gisten was. En langzamerhand hoorde ik mezelf dingen zeggen tegen mensen om me heen. Zoals: ik heb al zoveel gepresteerd; het boek geschreven, de boekvoorstelling georganiseerd en de inleiding voelde als nog een prestatie erbij. Terwijl ik vooral gewoon zin had om op het podium te klauteren en te voelen hoe het was om daar te staan, om het moment te mogen ontvangen en van daaruit maar te zien wat er in me op kwam. Jawel, om het in het hier en nu te laten ontstaan en vooral te genieten van mijn eigen feestje. Toen ik me dit eenmaal realiseerde wist ik dat ik niet anders kon dan zo op het podium te gaan staan. Het klopte, maar ik kreeg tegelijkertijd een hartverzakking, want ik had geen enkele houvast meer. Maar goed je moet de zaken niet overdrijven, het ging er natuurlijk ook weer niet om dat ik moest bewijzen dat ik het zonder papier kon. Dus de uitgeschreven inleiding ging mee en die mocht ik er bijhalen als ik dat op enig moment zinvol vond. Als je een niet van tevoren bedachte houvast of structuur hebt komt het aan op vertrouwen. Nou de dag voor de boekvoorstelling was die ver te zoeken. Ik repeteerde in gedachten tijdens een boswandeling, hetgeen mij geenszins geruststelde. Toen besloot ik de tekst alsnog uit mijn hoofd te leren en liep ik hardop declamerend eindeloos heen en weer over de plavuizenvloer in de keuken. Daar werd het nog afschuwelijker van. Ten einde raad, mailde ik naar mijn dansclubje over mijn vertwijfeling en kreeg ik per omgaande een digitale golf van vertrouwen terug. Die weerklank had ik nodig en deed zijn werk op voorbeeldige wijze. De volgende dag was ik alle twijfel kwijt en deed mijn ding vol overgave…

Ik had het dus als teken kunnen zien, wat daar gebeurde op de boekvoorstelling. Dat wat uit mij was voortgekomen, mij ook zou gaan achtervolgen, zou uitdagen om nog trouwer te worden aan wat ik zelf bedacht had… Dat het mij keer op keer naar een spanningsveld zou jagen waar ik dan fijn zelf naar dat onvolprezen midden kon zoeken. of naar een plek der moeite, waar ik even niet weet hoe het verder moet. Maar het is ook leuk. Ik had meteen bedacht dat 2015 het jaar van het laten ontstaan zou worden van mij. Geen business plannen, geen jaardoelstellingen, geen van tevoren bedachte vorm die nagestreefd moet worden, maar de stroom volgen, die in werking is gekomen door het schrijven en het verschijnen van mijn boek. Mijn heuse eigen experiment, met geen enkele garantie op succes of resultaat, maar waar ik reuze zin in heb……